Od dnia 26 stycznia 2021 roku obowiązują przepisy, na podstawie których, osoby oddające krew lub jej składniki, w tym osocze po przebytej chorobie COVID-19 mają prawo do dwóch dni wolnego. Uprawnienie to przysługuje w dniu, w którym krew lub jej składniki zostały oddane oraz w dniu następnym.
Dwudniowe zwolnienie od pracy z tytułu oddania krwi lub jej składników w tym osocza jest zwolnieniem płatnym. Za czas nieobecności w pracy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie ustalone na zasadach wynagrodzenia jak za urlop wypoczynkowy. Natomiast sama absencja traktowania jest jako nieobecność usprawiedliwiona ze względu na oddanie krwi lub jej składników. Dokumentem poświadczającym uprawnienie do dwóch dni wolnych od pracy jest zaświadczenie wydane przez regionalne centrum krwiodawstwa, Wojskowe Centrum lub Centrum MSWiA.
Ponadto, osoby które oddały co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników, w tym osocza po przebytej chorobie COVID-19 przysługuje ulga w wysokości 33 % na przejazdy krajowymi środkami publicznego transportu zbiorowego:
- kolejowego w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej;
- kolejowego w 2 klasie pociągów innych niż osobowe i pospieszne – na podstawie biletów jednorazowych.
Dokumentem poświadczającym uprawnienia do ulgi w komunikacji jest zaświadczenie potwierdzające trzykrotne oddanie krwi lub jej składników wydane przez regionalne centrum krwiodawstwa, Wojskowe Centrum lub Centrum MSWiA.
Uprawnienie przysługuje przez sześć miesięcy od dnia wystawienia zaświadczenia.
Uwaga:
- dwa dni wolne od pracy przysługują wyłącznie w okresie ogłoszonego stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii;
- zgodnie z informacją z Narodowego Centrum Krwi, dwa dni wolne od pracy przysługują każdemu dawcy, który oddał dowolną donację;
- zaświadczenie ze stacji krwiodawstwa nie powinno być przechowywane, pracodawca może o nie prosić jedynie do wglądu – tak wynika ze stanowiska UODO udzielonego dla DGP z dnia 19 grudnia 2019 r. UODO wskazuje, że Rozporządzenie MRPiPS z dnia 10 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej jasno wskazuje, jakie dokumenty pracodawca ma obowiązek przechowywać w aktach osobowych. Wśród nich ustawodawca nie wymienił dokumentów poświadczających oddanie krwi, zatem nie powinny być one przechowywane.
Podstawa prawna:
Art. 3 ustawy z 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dziennik Ustaw rok 2021 poz. 159).
